กฎกระทรวงการออกหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ พ.ศ. ๒๕๖๓
อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๒๘๕/๑ วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติการเดินเรือในน่านน้ำไทย พระพุทธศักราช ๒๔๕๖ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติ
การเดินเรือในน่านน้ำไทย (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๖๐ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมออกกฎกระทรวงไว้ ดังต่อไปนี้
ข้อ ๑ ในกฎกระทรวงนี้
“หนังสือคนประจําเรือ” หมายความว่า หนังสือที่เจ้าท่าออกให้แก่ผู้ซึ่งจะลงทําการในเรือ สําหรับบันทึกประวัติ ความรู้ การฝึกอบรม ประสบการณ์การปฏิบัติงานในทะเลหรือเรื่องอื่นที่เกี่ยวข้องของผู้ทําการในเรือ
“หนังสือคนประจําเรือประมง” หมายความว่า หนังสือที่เจ้าท่าออกให้แก่ผู้ซึ่งจะลงทําการในเรือประมง สําหรับบันทึกประวัติ ความรู้ การฝึกอบรม ประสบการณ์การปฏิบัติงานในทะเลหรือเรื่องอื่นที่เกี่ยวข้องของผู้ทําการในเรือประมง
ข้อ ๒ หนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ ได้แก่ หนังสือคนประจําเรือและหนังสือคนประจําเรือประมง และให้ใช้ตามแบบท้ายกฎกระทรวงนี้
หนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือตามวรรคหนึ่ง ให้มีรายการหนังสือแสดงตนคนประจําเรือ (Seafarers’ identity document) เพื่อแสดงรายการข้อมูลบุคคลที่ระบุตัวตนของผู้ถือหนังสือคนประจําเรือ ในกรณีที่ออกแก่ผู้มีสัญชาติไทย ให้แสดงเลขประจําตัวคนประจําเรือไทยด้วย
ข้อ ๓ หนังสือคนประจําเรือและหนังสือคนประจําเรือประมงตามข้อ ๒ จะใช้แทนกันไม่ได้
ข้อ ๔ ผู้ซึ่งจะขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ ต้องมีคุณสมบัติ ดังต่อไปนี้
(๑) กรณีหนังสือคนประจําเรือ
(ก) มีสัญชาติไทยหรือเป็นคนต่างด้าว
(ข) อายุไม่ต่ํากว่าสิบหกปี
(ค) เป็นผู้ได้รับการรับรองจากแพทย์ว่ามีสุขภาพแข็งแรงพร้อมที่จะทํางานในเรือได้
(ง) คุณสมบัติอื่นตามที่อธิบดีกรมเจ้าท่าประกาศกําหนด
(๒) กรณีหนังสือคนประจําเรือประมง
(ก) มีสัญชาติไทย
(ข) อายุไม่ต่ํากว่าสิบแปดปี
(ค) เป็นผู้ได้รับการรับรองจากแพทย์ว่ามีสุขภาพแข็งแรงพร้อมที่จะทํางานในเรือประมงได้
(ง) คุณสมบัติอื่นตามที่อธิบดีกรมเจ้าท่าประกาศกําหนด
ข้อ ๕ ผู้ซึ่งจะขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ ให้ยื่นคําขอต่อเจ้าท่า ตามแบบคําขอที่อธิบดีกรมเจ้าท่าประกาศกําหนด ณ กองมาตรฐานคนประจําเรือ กรมเจ้าท่า หรือสํานักงานเจ้าท่าภูมิภาคสาขา พร้อมด้วยเอกสารหลักฐาน ดังต่อไปนี้
(๑) บัตรประจําตัวประชาชน
กรณีคนต่างด้าว ให้ใช้หนังสือเดินทาง พร้อมด้วยสําเนาหลักฐานแสดงการเข้าเมืองที่ถูกต้อง ตามกฎหมาย จํานวนหนึ่งชุด
(๒) รูปถ่ายครึ่งตัว หน้าตรง ไม่สวมหมวกและแว่นดำ ขนาด ๑.๕ x ๒ นิ้ว ซึ่งถ่ายมาแล้วไม่เกินหกเดือน จํานวนสองรูป
(๓) ใบรับรองแพทย์ที่แสดงว่ามีสุขภาพแข็งแรงพร้อมที่จะทํางานในเรือได้ จํานวนหนึ่งฉบับ
(๔) หนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือเล่มเดิม (ถ้ามี) ในกรณีที่หนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือเล่มเดิมสูญหาย ให้ยื่นหลักฐานการแจ้งความมาด้วย
(๕) กรณีคนต่างด้าว ให้ยื่นหนังสือรับรองการจ้างให้ทําการในเรือไทยจากเจ้าของเรือ
ข้อ ๖ เมื่อเจ้าท่าได้รับคําขอตามข้อ ๕ แล้ว ให้เจ้าท่าตรวจสอบคุณสมบัติ เอกสารและหลักฐาน และคําขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ หากเห็นว่าไม่ถูกต้องหรือไม่ครบถ้วน ให้เจ้าท่าแจ้งให้ผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือทราบ พร้อมด้วยเหตุผลเพื่อแก้ไข ให้แล้วเสร็จ หรือให้ดําเนินการจัดส่งเอกสารหรือหลักฐาน ให้ถูกต้องครบถ้วน ทั้งนี้ ภายในระยะเวลาที่เจ้าท่ากําหนด
ในกรณีที่ผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือไม่แก้ไขหรือไม่จัดส่งเอกสาร หรือหลักฐานให้ถูกต้องและครบถ้วนภายในระยะเวลาที่กําหนดตามวรรคหนึ่ง ให้ถือว่าผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือไม่ประสงค์จะให้ดําเนินการต่อไป และให้เจ้าท่าจำหน่ายเรื่องออกจากสารบบ
ข้อ ๗ ในกรณีที่คําขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ และเอกสาร และหลักฐาน ถูกต้องและครบถ้วน และผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือมีคุณสมบัติตามข้อ ๔ ให้เจ้าท่าแจ้งให้ผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือทราบ และให้ผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือมาชําระค่าธรรมเนียมตามข้อ ๑๒ เมื่อผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือได้ชําระค่าธรรมเนียมแล้ว ให้เจ้าท่าออกหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือให้ผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือดังกล่าวภายในสิบห้าวัน
ในกรณีที่ผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือไม่ชําระค่าธรรมเนียม หรือไม่มารับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือภายในเก้าสิบวัน ให้ถือว่าผู้ขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือไม่ประสงค์จะขอรับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ ให้เจ้าท่าจำหน่ายเรื่องออกจากสารบบ รวมทั้งมีอํานาจทําลายหรือดําเนินการอย่างใดอย่างหนึ่งกับหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือที่ได้ออกให้แล้วนั้น
ข้อ ๘ หนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือมีอายุไม่เกินห้าปี
ข้อ ๙ ให้เจ้าท่ามีอํานาจเพิกถอนหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ โดยบันทึกเหตุในการเพิกถอนในทะเบียน และเรียกคืนหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ เมื่อปรากฏเหตุอย่างหนึ่งอย่างใด ดังต่อไปนี้
(๑) ผู้ถือหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือเป็นผู้ซึ่งขาดคุณสมบัติตามข้อ ๔
(๒) หนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือถูกใช้โดยบุคคลอื่นซึ่งมิใช่ผู้ยื่นคําขอรับ หนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ
(๓) หนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือนั้นถูกบันทึกหรือแก้ไขโดยผู้ไม่มีอํานาจหน้าที่
(๔) กรณีเหตุจําเป็นอื่น ๆ ตามที่อธิบดีกรมเจ้าท่าประกาศกําหนด
ข้อ ๑๐ ในกรณีที่เจ้าท่าพบว่ารายการในหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือเล่มใด มีความคลาดเคลื่อน ให้เจ้าท่ามีอำนาจเรียกให้ผู้ถือหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือนําส่งหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือดังกล่าวเพื่อแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายการให้ถูกต้อง
ข้อ ๑๑ ในกรณีที่ผู้ถือหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือประสงค์จะขอแก้ไขรายการในหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือ ให้ยื่นคำขอแก้ไขรายการตามแบบที่ อธิบดีกรมเจ้าท่าประกาศกำหนด พร้อมทั้งเอกสารหลักฐานประกอบคำขอ และนำส่งหนังสือสําคัญประจําตัวคนประจําเรือต่อเจ้าท่า
ให้เจ้าท่าดำเนินการแก้ไขรายการในหนังสือสำคัญประจำตัวคนประจําเรือให้ถูกต้อง หากรายการที่ขอแก้ไขเป็นข้อมูลบุคคลของผู้ถือหนังสือสำคัญประจําตัวคนประจําเรือ ให้เจ้าท่าออกหนังสือสำคัญประจําตัวคนประจําเรือเล่มใหม่ และให้ผู้ได้รับหนังสือสำคัญประจำตัวคนประจําเรือ ดังกล่าวชำระค่าธรรมเนียมตามข้อ ๑๒ ด้วย
ข้อ ๑๒ อัตราค่าธรรมเนียมหนังสือสำคัญประจำตัวคนประจําเรือ มีดังต่อไปนี้
(๑) หนังสือคนประจำเรือ เล่มละ ๕๐๐ บาท
(๒) หนังสือคนประจำเรือประมง เล่มละ ๕๐๐ บาท
ข้อ ๑๓ ให้แบบหนังสือคนประจำเรือตามระเบียบกรมเจ้าท่า ว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการออกหนังสือคนประจำเรือสําหรับผู้ทำการในเรือ พ.ศ. ๒๕๕๘ และแบบหนังสือคนประจำเรือประมง ตามระเบียบกรมเจ้าท่า ว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการออกหนังสือคนประจำเรือประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ให้ยังคงบังคับใช้ได้ต่อไปแต่ต้องไม่เกินหนึ่งปีนับแต่วันที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ และให้อธิบดีกรมเจ้าท่ากำหนดรายการตามข้อ ๒ วรรคสอง ในแบบหนังสือสำคัญประจำตัวคนประจำเรือดังกล่าวเพื่อให้หนังสือสำคัญประจำตัว คนประจำเรือเป็นไปตามความในข้อ ๒ วรรคสอง
ให้ไว้ ณ วันที่ ๓๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๓
ศักดิ์สยาม ชิดชอบ
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม