ประกาศกระทรวงคมนาคม เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการให้พนักงานเจ้าหน้าที่ขึ้นไปบนเรือไทยหรือเข้าไปในสํานักงานของเจ้าของเรือและสถานที่ทํางานเพื่อตรวจการใช้แรงงานทางทะเล

ประกาศกระทรวงคมนาคม
เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการให้พนักงานเจ้าหน้าที่ขึ้นไปบนเรือไทยหรือเข้าไปในสํานักงานของเจ้าของเรือและสถานที่ทํางานเพื่อตรวจการใช้แรงงานทางทะเล

อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๙๕ วรรคสี่ แห่งพระราชบัญญัติแรงงานทางทะเล พ.ศ. ๒๕๕๘ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม จึงวางหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการให้พนักงานเจ้าหน้าที่ ขึ้นไปบนเรือไทยและตรวจเรือไทยหรือเข้าไปในสํานักงานของเจ้าของเรือ และสถานที่ทํางานเพื่อตรวจการใช้แรงงานทางทะเลไว้ ดังต่อไปนี้
ข้อ ๑ ประกาศนี้ให้ใช้บังคับนับจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
ข้อ ๒ ในประกาศนี้
“การร้องเรียน” หมายความถึง ข้อมูลที่ได้รับจากคนประจําเรือ องค์กรหรือบุคคลอื่น ที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัยของเรือ ความปลอดภัยและสุขอนามัยของคนประจําเรือบนเรือนั้น
“การตรวจ” หมายความถึง การที่พนักงานเจ้าหน้าที่ขึ้นไปบนเรือและสํานักงานของเจ้าของเรือ สถานที่ทํางาน เพื่อตรวจสภาพการทํางาน สภาพการจ้าง และสภาพความเป็นอยู่ สอบถามข้อเท็จจริง ถ่ายภาพ ถ่ายสําเนาเอกสารที่เกี่ยวกับการจ้าง การจ่ายค่าจ้าง ค่าล่วงเวลา และทะเบียนคนประจําเรือ ปูมเรือ เอกสารทะเบียน หนังสือรับรอง และข้อมูลใด ๆ ที่เกี่ยวข้อง เก็บตัวอย่างวัสดุหรือผลิตภัณฑ์ เพื่อวิเคราะห์เกี่ยวกับความปลอดภัยในการทํางานและกระทําการอย่างอื่นเพื่อให้ได้ข้อเท็จจริงในอันที่จะ ปฏิบัติการให้เป็นไปตามพระราชบัญญัติแรงงานทางทะเล พ.ศ. ๒๕๕๘
ข้อ ๓ การตรวจพนักงานเจ้าหน้าที่อาจทําการตรวจโดยมิต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า
ข้อ ๔ การตรวจให้พนักงานเจ้าหน้าที่แสดงบัตรประจําตัวพนักงานเจ้าหน้าที่ต่อหน้านายเรือหรือเจ้าของเรือ หรือผู้ที่เกี่ยวข้อง และแจ้งถึงวัตถุประสงค์ของการตรวจ
ข้อ ๕ การตรวจเรือพนักงานเจ้าหน้าที่ต้องทําการตรวจต่อหน้านายเรือ หรือเจ้าของเรือ หรือผู้ที่เกี่ยวข้อง และปฏิบัติตามกฎระเบียบของเรือด้านความปลอดภัย และการรักษาความปลอดภัยของเรือที่ออกภายใต้อนุสัญญาระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้อง
ข้อ ๖ นายเรือ หรือเจ้าของเรือ หรือผู้ที่เกี่ยวข้อง ต้องอํานวยความสะดวกและไม่ขัดขวางการปฏิบัติตามหน้าที่ของพนักงานเจ้าหน้าที่ และจัดเตรียมอุปกรณ์ด้านความปลอดภัย สุขอนามัยให้กับพนักงานเจ้าหน้าที่
ข้อ ๗ การตรวจให้พนักงานเจ้าหน้าที่มีอํานาจในการสอบถามข้อเท็จจริง เก็บเอกสารและ ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการตรวจ ปูมเรือ เอกสารทะเบียน หนังสือรับรอง สามารถบันทึกเสียง ถ่ายภาพถ่ายสําเนาเอกสารที่เกี่ยวกับการจ้าง การจ่ายค่าจ้าง ค่าล่วงเวลา และทะเบียนคนประจําเรือ เก็บตัวอย่างวัสดุหรือผลิตภัณฑ์เพื่อวิเคราะห์เกี่ยวกับความปลอดภัยในการทํางาน และกระทําการอย่างอื่น เพื่อให้ได้ข้อเท็จจริงในการปฏิบัติให้เป็นไปตามพระราชบัญญัติแรงงานทางทะเล พ.ศ. ๒๕๕๘
ข้อ ๘ เพื่อวัตถุประสงค์ในการตรวจหรือมีการร้องเรียน พนักงานเจ้าหน้าที่อาจออก หนังสือสอบถามหรือเรียกเจ้าของเรือ คนประจําเรือ หรือบุคคลซึ่งเกี่ยวข้องมาชี้แจงข้อเท็จจริง หรือให้ส่งสิ่งของหรือเอกสารที่เกี่ยวข้องเพื่อประกอบการพิจารณา ณ ที่ทําการของพนักงานเจ้าหน้าที่ภายในระยะเวลาที่กําหนด โดยให้คํานึงถึงความเหมาะสมในการปฏิบัติ
หากเจ้าของเรือ คนประจําเรือ หรือบุคคลซึ่งเกี่ยวข้องไม่สามารถดําเนินการตามวรรคแรก ได้ให้แจ้งเป็นหนังสือต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ก่อนระยะเวลาที่กําหนด ให้พนักงานเจ้าหน้าที่พิจารณาถึงเหตุผลและความจําเป็นนั้น หากเห็นว่ามีเหตุอันควรพนักงานเจ้าหน้าที่อาจขยายระยะเวลา หรือยกเลิกการดําเนินการตามวรรคแรกได้ โดยให้พนักงานเจ้าหน้าที่ทําเป็นหนังสือแจ้งถึงผลการพิจารณาดังกล่าว
เจ้าของเรือ หรือนายเรือหรือผู้ที่เกี่ยวข้องต้องนําเอกสารที่เกี่ยวข้องไว้ในเรือและสํานักงานเจ้าของเรือเพื่อพนักงานเจ้าหน้าที่สามารถตรวจสอบได้ เว้นแต่ว่าเป็นการปฏิบัติตามวรรคแรกแล้ว
ข้อ ๙ ห้ามมิให้พนักงานเจ้าหน้าที่กระทําการใด ๆ ที่เป็นการเปิดเผยข้อมูลที่ได้จาก การตรวจสอบที่อาจทําให้เจ้าของเรือ หรือนายเรือหรือผู้ที่เกี่ยวข้องได้รับความเสียหายโดยไม่มีเหตุอันควร
ข้อ ๑๐ การตรวจเรือภายใต้ประกาศฉบับนี้จะกระทําเพียงแค่การตรวจใบรับรองด้านแรงงาน ทางทะเล (MLC Certificate หรือ Interim MLC Certificate) และใบประกาศการปฏิบัติด้านแรงงาน ทางทะเล (DMLC Part I, DMLC Part II) เว้นแต่ว่าพนักงานเจ้าหน้าที่พบว่ามีเหตุบ่งชี้ (Clear ground) ดังนี้
(๑) ไม่มีใบรับรองด้านแรงงานทางทะเล (MLC Certificate หรือ Interim MLC Certificate) และใบประกาศการปฏิบัติด้านแรงงานทางทะเล (DMLC Part I, DMLC Part II) หรือไม่สามารถ นําเอกสารดังกล่าวมาแสดงต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ หรือเอกสารดังกล่าวหมดอายุ
(๒) เชื่อได้ว่าสภาพการทํางาน สภาพความเป็นอยู่บนเรือไม่เป็นไปตามข้อกําหนด
(๓) มีเหตุที่ทําให้เชื่อได้ว่าเรือมีการหลีกเลี่ยง ไม่ปฏิบัติตามข้อกําหนด
(๔) มีการร้องเรียนว่ามีการฝ่าฝืนเกี่ยวกับสภาพการทํางาน สภาพความเป็นอยู่บนเรือตามข้อกําหนด
(๕) พบว่าสภาพการทํางาน สภาพความเป็นอยู่ไม่เป็นไปตามข้อกําหนด
(๖) พบว่าสภาพการทํางาน สภาพความเป็นอยู่สามารถส่งผลกระทบอย่างชัดเจนต่อความปลอดภัย สุขภาพอนามัยหรือการรักษาความปลอดภัยของคนประจําเรือ ตามข้อกําหนด
(๗) พบว่ามีข้อบกพร่องที่เชื่อได้ว่าจะส่งผลให้เกิดการฝ่าฝืนอย่างร้ายแรง ตามข้อกําหนด
ข้อ ๑๑ การตรวจเรือให้ดําเนินการ ดังต่อไปนี้
(๑) การตรวจเบื้องต้น (Initial Inspection) โดยพนักงานเจ้าหน้าที่ขึ้นไปบนเรือ พร้อมทั้ง สังเกตสภาพการทํางาน สภาพการจ้าง รวมถึงสภาพความเป็นอยู่ในขณะที่ขึ้นไปบนเรือ และตรวจใบรับรองด้านแรงงานทางทะเล (MLC Certificate หรือ Interim MLC Certificate) และใบประกาศการปฏิบัติ ด้านแรงงานทางทะเล (DMLC Part I, DMLC Part II)
กรณีที่เรือมิได้ถูกบังคับให้ต้องมีเอกสารตามวรรคแรกให้พนักงานเจ้าหน้าที่เริ่มการดําเนินการตรวจตามข้อ ๑๑ (๒)
(๒) หากพนักงานเจ้าหน้าที่ได้ดําเนินการตามข้อ ๑๑ (๑) แล้วพบว่ามีเหตุบ่งชี้ว่าสภาพการทํางาน สภาพการจ้าง รวมถึงสภาพความเป็นอยู่ไม่เป็นไปตามข้อกําหนด ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ดําเนินการตรวจ ในรายละเอียด (More Detail Inspection) ในหัวข้อที่เกี่ยวข้องกับเหตุบ่งชี้ หรือพนักงานเจ้าหน้าที่ อาจตรวจในหัวข้ออื่นด้วยก็ได้ ดังนี้
(ก) อายุขั้นต่ํา
(ข) ใบรับรองแพทย์
(ค) คุณสมบัติของคนประจําเรือ
(ง) ข้อตกลงการจ้างงานของคนประจําเรือ
(จ) การใช้หน่วยบริการจัดหาและบรรจุงานของเอกชนตามที่กฎหมายกําหนด หรือ ที่มีใบรับรองหรือที่มีใบอนุญาต
(ฉ) ชั่วโมงการทํางานหรือการพัก
(ช) ระดับการจัดอัตรากําลังบนเรือ
(ซ) ที่พักอาศัย
(ฌ) สิ่งสันทนาการบนเรือ
(ญ) อาหารและการจัดหาอาหาร
(ฎ) ความปลอดภัยของสุขภาพอนามัย และการป้องกันอุบัติเหตุ
(ฏ) การรักษาพยาบาลบนเรือ
(ฐ) วิธีปฏิบัติในการร้องเรียนบนเรือ
(ฑ) การจ่ายค่าจ้าง
(ฒ) หลักประกันทางการเงินของเจ้าของเรือในการส่งตัวคนประจําเรือกลับประเทศ
(ณ) หลักประกันทางการเงินของเจ้าของเรือในการรับผิดชอบกรณีเกิดอุบัติเหตุทางทะเล
ข้อ ๑๒ การตรวจเรือให้พนักงานเจ้าหน้าที่ออกเอกสารรายงานการตรวจให้กับนายเรือหรือ เจ้าของเรือหรือผู้ที่เกี่ยวข้อง และหากพบข้อบกพร่องให้พนักงานเจ้าหน้าที่บันทึกข้อบกพร่องและกําหนดระยะเวลาการแก้ไขข้อบกพร่องตามแบบรายงานการตรวจแรงงานทางทะเลตามมาตรา ๙๕ วรรคสี่ แห่งพระราชบัญญัติแรงงานทางทะเล พ.ศ. ๒๕๕๘ ที่แนบท้ายประกาศนี้
เมื่อดําเนินการแก้ไขข้อบกพร่องแล้ว ให้นายเรือหรือเจ้าของเรือหรือผู้ที่เกี่ยวข้องยื่นคําร้องต่อ พนักงานเจ้าหน้าที่เพื่อทําการตรวจสอบ ไม่น้อยกว่า ๑ วันทําการ ณ ที่ทําการของพนักงานเจ้าหน้าที่ตามแบบคําร้องเรื่องขอเชิญพนักงานเจ้าหน้าที่มาดําเนินการตรวจสอบข้อบกพร่องที่ได้รับการแก้ไขแล้ว
ในภาคผนวกที่แนบท้ายประกาศนี้ และเมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ได้ดําเนินการตรวจสอบการแก้ไขข้อบกพร่องแล้วพบว่าได้ดําเนินการแก้ไขข้อบกพร่องให้ถูกต้องหรือดําเนินการอื่นใดตามที่พนักงาน เจ้าหน้าที่เห็นสมควร ให้พนักงานเจ้าหน้าที่สลักหลังการแก้ไขดังกล่าวไว้ด้วย ทั้งนี้ ให้เจ้าของเรือเป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการตรวจและการเดินทาง
หากนายเรือหรือเจ้าของเรือไม่ดําเนินการแก้ไขข้อบกพร่องตามระยะเวลาที่กําหนดให้พนักงาน เจ้าหน้าที่ดําเนินการเพื่อการดําเนินคดีตามพระราชบัญญัติแรงงานทางทะเล พ.ศ. ๒๕๕๘
ข้อ ๑๓ ในกรณีที่พนักงานเจ้าหน้าที่พบว่าข้อบกพร่องตามข้อ ๑๒ มีลักษณะเข้าฐานความผิดตามพระราชบัญญัติแรงงานทางทะเล พ.ศ. ๒๕๕๘ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ดําเนินการเพื่อการดําเนินคดี ตามฐานความผิดนั้น และให้ออกหนังสือสั่งให้ปฏิบัติให้ถูกต้อง
ข้อ ๑๔ ให้อธิบดีกรมเจ้าท่าเป็นผู้รักษาการตามประกาศนี้

ประกาศ ณ วันที่ ๒๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๐
พิชิต อัคราทิตย์
รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม ปฏิบัติราชการแทน
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม

Appendix

https://drive.google.com/file/d/1d_R7WCZhPaQZ3OM5b4L5elQkNPfaSQ0x/view?usp=sharing